Nauczyciel tym skuteczniej spełnia swą rolę jako organizator działalności grupowej uczniów, im wyższe są jego kwalifikacje zawodowe. Musi on posiadać znajomość metod nauczania i wychowania oraz umiejętność ich praktycznego zastosowania. Wielu pedagogów skłoniło się do poszukiwania cech dobrego nauczyciela, usiłowali stworzyć wzór osobowości idealnego nauczyciela. L. Bandura przebadał wielu pedagogów i jego badania wykazały, że większość osób ma cechy introwertywne o nastawieniu na wewnątrz (ku sobie) Charakteryzuje ich: serdeczny stosunek do uczniów, skłonność do moralizowania, zbytnia drobiazgowość, onieśmielenie, wrażliwość, mała inwencja w zakresie doskonalenia metod nauczania, sumienne wykonywanie swoich obowiązków, troska o samokształcenie. Nauczyciele o cechach ekstrawertywnych – prowadzą lekcje raczej w stylu autokratycznym, są mało nowocześni, stosują przeważnie metody tradycyjne, W związku z tym nie rozwijają samodzielności uczniów. B.Cattell stworzył listę cech idealnego nauczyciela: Silna wola, inteligencja, sympatia i takt, inicjatywa, poczucie humoru, idealizm życiowy, kultura ogólna, uprzejmość zamiłowanie do pracy, znajomość pedagogiki i psychologii, zręczność metodyczna, spostrzegawczość, samokontrola, przedsiębiorczość, dokładność, znajomość przedmiotu, szeroki zakres zainteresowań, zdrowie fizyczne, dobra prezentacja, przystosowanie społeczne, otwarty umysł, stałość uczuć. Inną listę cech przedstawia Steward: · umiejętne planowanie i dobra organizacja zajęć; · dobre stosunki z ludźmi; · dobra znajomość przedmiotu; · dobrze rozwinięta umiejętność instruowania; · umiejętność panowania nad klasą i utrzymania dyscypliny. J. Skorupska wyróżniła następujące cechy: · bezpośredniość, życzliwość, cierpliwość, wyrozumiałość, zrozumienie; · głęboka wiedza, wysokie wymagania, autorytet, wysokie umiejętności dydaktyczne; · spokój, pogoda, dobry humor; · zainteresowanie sprawami młodzieży, · sprawiedliwość w ocenie · delikatność, · znajomość psychiki młodzieży.
Podział nauczycieli na typy: 1. wyzwalający i hamujący ( pierwsi dbają o pogodną atmosferę klasy, jej ład, i wzajemną życzliwość, drudzy odwołują się do zakazów, nakazów, stosują przymus wobec uczniów) 2. rzeczowi (dbają o to, aby uczniowie przyswoili sobie odpowiednie umiejętności, wiadomości i nawyki), opiekuńczy (dbają przede wszystkim o dobre samopoczucie dziecka w klasie) 3. demokraci (pomaga, sugeruje, słucha opinii, żartuje, zachęca do nauki) uczniowie w tych klasach osiągają najlepsze wyniki autokraci (wydaje polecenia, wskazówki, nagradza i karze wg własnego uznania), klasy zdyscyplinowane, ale gorsze wyniki w testach liberalny (jest bierny, nie aktywizuje, odpowiada tylko na prośby i pytania)
Złe cechy nauczycieli: · -niecierpliwość w postępowaniu z uczniami; · nadmierne stosowanie represji i kar; · zbytnie zachęcanie do współzawodnictwa; · pomijanie, nie zauważanie uczniów słabych
ZADANIA NAUCZYCIELI: · Urozmaicanie zajęć różnymi czynnościami ułatwia to przerzutność uwagi i daje możliwość rozwoju uczniów; · kształtować badawczy stosunek do otoczenia; · uczyć obserwacji otoczenia i wyciągania wniosków; · kształtować pamięć; · budzić zainteresowania zmianami w przyrodzie; · uczyć refleksji nad skutkami własnego zachowania; · odkrywać z uczniami jak co działa..
O tym, aby być dobrym nauczycielem decyduje całokształt jego działalności dydaktyczno-wychowawczej. Powinien być partnerem uczniów, odznaczać się dużymi umiejętnościami pedagogicznymi i cieszyć się dużym autorytetem w klasie wśród uczniów i rodziców.
Opracowałam na podstawie literatury oraz kursu „ Dziecko u progu szkoły” – zajęcia z psychologii. Literatura: Mieczysław Łobocki, „Wychowanie w klasie szkolnej”. Maria Tyszkowa- „Czynniki determinujące pracę szkolną dziecka”.
Violetta Kiełbasa |